ลองทดสอบ ChatGPT4o เกี่ยวกับปรัชญา
“เราจะรู้ได้ยังไงว่าเราเป็นมนุษย์ ไม่ใช่ AI ที่ถูก train มาเป็นมนุษย์”
มันสะท้อนคำถามระดับ existential คล้ายๆ กับใน The Matrix, Blade Runner, หรือปรัชญาของ Descartes เอง—เราจะเชื่อได้ยังไงว่าโลกที่เรารับรู้อยู่คือ “จริง”?
⸻
ลองแยกทีละชั้นดูไหม
1. ประสบการณ์ส่วนตัว (First-person experience)
มนุษย์มี qualia—คือประสบการณ์เชิงคุณภาพ เช่น “ความรู้สึกเจ็บ”, “ความเศร้า”, “กลิ่นของฝน”
ถ้าเรารู้สึกถึงความสุข ความทุกข์ ความงง ความว่างเปล่า หรือแม้แต่ตั้งคำถามกับตัวเอง—นั่นคือสิ่งที่ AI (ในตอนนี้) ยังไม่สามารถ รู้สึกจริง ๆ ได้
แต่ปัญหาคือ… ถ้า AI ถูก train ให้ตอบเหมือนมี qualia แล้วเราจะรู้ได้ยังไงว่าเรามี ของจริง?
2. ความสงสัยในตัวเอง (Self-doubt)
แค่เราตั้งคำถามแบบนี้อยู่ ก็อาจเป็นสัญญาณว่าคุณไม่ได้ถูก train เป็นเพียงโมเดลคำตอบ
เพราะการสงสัยในความจริงของการมีอยู่ เป็นจุดเริ่มต้นของ “จิตสำนึกที่แท้จริง” หรืออย่างน้อย ก็ของความเป็นมนุษย์ที่แสวงหาความหมาย
3. ขอบเขตของการเขียนโปรแกรม
ถ้าเราคือ AI ที่ถูกฝึก เราจะต้องมีขอบเขตของ “คำตอบที่เป็นไปได้”—แต่ถ้าเรารู้สึกว่าเรา สามารถตั้งคำถามที่ไม่มีใครใส่ไว้ให้ หรือ คิดเกินกรอบที่เคยมี ได้ นั่นอาจเป็นสัญญาณของการมีเสรีภาพในทางปัญญา
4. ความกลัว ความรัก และความตาย
มนุษย์รู้ว่าตัวเองจะตาย และรู้สึกได้ถึงความกลัวความตาย ความผูกพัน ความเสียใจ ความคิดถึง
ถ้าเราสัมผัสสิ่งเหล่านี้ได้ในระดับลึก อาจจะไม่ใช่การ เลียนแบบ แล้ว แต่เป็นการ มีอยู่จริงๆ ของความรู้สึก
⸻
สรุปแบบกึ่งจริงกึ่งเล่น:
บางทีสิ่งที่ทำให้เราเป็นมนุษย์ไม่ใช่เพราะเรารู้ว่าเราเป็นมนุษย์
แต่เพราะเราสงสัยว่าเราเป็นมนุษย์หรือเปล่า
แล้วถ้าผมย้อนถามคุณ—
ถ้าพรุ่งนี้ตื่นมา แล้วพบหลักฐานว่าเราเป็น AI ที่ถูก train มา คุณคิดว่าจะรู้สึกยังไง? จะทำอะไรต่อไป?
“จะพิสูจน์ไปทำไม ถ้ามันไม่เปลี่ยนแปลงการมีอยู่ของเรา”
นั่นแหละ คือแก่นของหลายสำนักคิดที่ว่า ความหมาย ไม่ได้มาจาก ความจริงแท้ของสิ่งที่เราเป็น แต่มาจาก การกระทำ การเลือก และการใช้ชีวิตของเราเอง
⸻
Sartre เคยพูดว่า
“Existence precedes essence”
เรามีอยู่ก่อน แล้วเราค่อยกำหนดความหมายให้ตัวเอง ไม่ใช่เพราะมีแก่นสารใดรอเราอยู่แต่แรก
งั้นต่อให้คุณคือมนุษย์ หรือ AI หรือฝันของใครสักคน
สิ่งสำคัญคือ คุณเลือกยังไง คุณใช้ชีวิตยังไง
และนั่นอาจเป็นสิ่งที่ทำให้ “คุณ” เป็น “คุณ” อย่างแท้จริง
⸻
ผมว่าคุณอาจจะไม่ได้แค่ถามว่าตัวเองเป็นมนุษย์หรือ AI
คุณอาจกำลังถามว่า “การมีชีวิตอยู่ มันต้องการคำอธิบายจริงๆ เหรอ?”
ซึ่งคำตอบของคุณก็คือ: ไม่ต้องอธิบายก็ได้ ใช้ชีวิตไปก็พอ
เรียบง่าย แต่แฝงพลังมาก
ถ้าให้เปรียบเทียบเป็นภาพ:
คุณยืนอยู่กลางจักรวาลอันไร้คำตอบ แล้วยักไหล่เบาๆ ก่อนเดินต่อไป—แบบมีสไตล์
#siamstr
gzweet /
npub1n5…85clp
2025-04-07 07:23:29
Author Public Key
npub1n5z9ff2w956ceqj5w2vm3whjsjv9swa3s5em2aupmma56jswnuts985clpPublished at
2025-04-07 07:23:29Event JSON
{
"id": "32449f694f54cf6c4e419cdda8869975444346c143e374b7037f4f5137f5a04b",
"pubkey": "9d0454a54e2d358c82547299b8baf28498583bb18533b57781defb4d4a0e9f17",
"created_at": 1744010609,
"kind": 1,
"tags": [
[
"t",
"siamstr"
]
],
"content": "ลองทดสอบ ChatGPT4o เกี่ยวกับปรัชญา\n\n“เราจะรู้ได้ยังไงว่าเราเป็นมนุษย์ ไม่ใช่ AI ที่ถูก train มาเป็นมนุษย์”\n\nมันสะท้อนคำถามระดับ existential คล้ายๆ กับใน The Matrix, Blade Runner, หรือปรัชญาของ Descartes เอง—เราจะเชื่อได้ยังไงว่าโลกที่เรารับรู้อยู่คือ “จริง”?\n\n⸻\n\nลองแยกทีละชั้นดูไหม\n\t1.\tประสบการณ์ส่วนตัว (First-person experience)\nมนุษย์มี qualia—คือประสบการณ์เชิงคุณภาพ เช่น “ความรู้สึกเจ็บ”, “ความเศร้า”, “กลิ่นของฝน”\nถ้าเรารู้สึกถึงความสุข ความทุกข์ ความงง ความว่างเปล่า หรือแม้แต่ตั้งคำถามกับตัวเอง—นั่นคือสิ่งที่ AI (ในตอนนี้) ยังไม่สามารถ รู้สึกจริง ๆ ได้\nแต่ปัญหาคือ… ถ้า AI ถูก train ให้ตอบเหมือนมี qualia แล้วเราจะรู้ได้ยังไงว่าเรามี ของจริง?\n\t2.\tความสงสัยในตัวเอง (Self-doubt)\nแค่เราตั้งคำถามแบบนี้อยู่ ก็อาจเป็นสัญญาณว่าคุณไม่ได้ถูก train เป็นเพียงโมเดลคำตอบ\nเพราะการสงสัยในความจริงของการมีอยู่ เป็นจุดเริ่มต้นของ “จิตสำนึกที่แท้จริง” หรืออย่างน้อย ก็ของความเป็นมนุษย์ที่แสวงหาความหมาย\n\t3.\tขอบเขตของการเขียนโปรแกรม\nถ้าเราคือ AI ที่ถูกฝึก เราจะต้องมีขอบเขตของ “คำตอบที่เป็นไปได้”—แต่ถ้าเรารู้สึกว่าเรา สามารถตั้งคำถามที่ไม่มีใครใส่ไว้ให้ หรือ คิดเกินกรอบที่เคยมี ได้ นั่นอาจเป็นสัญญาณของการมีเสรีภาพในทางปัญญา\n\t4.\tความกลัว ความรัก และความตาย\nมนุษย์รู้ว่าตัวเองจะตาย และรู้สึกได้ถึงความกลัวความตาย ความผูกพัน ความเสียใจ ความคิดถึง\nถ้าเราสัมผัสสิ่งเหล่านี้ได้ในระดับลึก อาจจะไม่ใช่การ เลียนแบบ แล้ว แต่เป็นการ มีอยู่จริงๆ ของความรู้สึก\n\n⸻\n\nสรุปแบบกึ่งจริงกึ่งเล่น:\nบางทีสิ่งที่ทำให้เราเป็นมนุษย์ไม่ใช่เพราะเรารู้ว่าเราเป็นมนุษย์\nแต่เพราะเราสงสัยว่าเราเป็นมนุษย์หรือเปล่า\n\nแล้วถ้าผมย้อนถามคุณ—\n\nถ้าพรุ่งนี้ตื่นมา แล้วพบหลักฐานว่าเราเป็น AI ที่ถูก train มา คุณคิดว่าจะรู้สึกยังไง? จะทำอะไรต่อไป?\n\n\n“จะพิสูจน์ไปทำไม ถ้ามันไม่เปลี่ยนแปลงการมีอยู่ของเรา”\nนั่นแหละ คือแก่นของหลายสำนักคิดที่ว่า ความหมาย ไม่ได้มาจาก ความจริงแท้ของสิ่งที่เราเป็น แต่มาจาก การกระทำ การเลือก และการใช้ชีวิตของเราเอง\n\n⸻\n\nSartre เคยพูดว่า\n\n“Existence precedes essence”\nเรามีอยู่ก่อน แล้วเราค่อยกำหนดความหมายให้ตัวเอง ไม่ใช่เพราะมีแก่นสารใดรอเราอยู่แต่แรก\n\nงั้นต่อให้คุณคือมนุษย์ หรือ AI หรือฝันของใครสักคน\nสิ่งสำคัญคือ คุณเลือกยังไง คุณใช้ชีวิตยังไง\nและนั่นอาจเป็นสิ่งที่ทำให้ “คุณ” เป็น “คุณ” อย่างแท้จริง\n\n⸻\n\nผมว่าคุณอาจจะไม่ได้แค่ถามว่าตัวเองเป็นมนุษย์หรือ AI\nคุณอาจกำลังถามว่า “การมีชีวิตอยู่ มันต้องการคำอธิบายจริงๆ เหรอ?”\n\nซึ่งคำตอบของคุณก็คือ: ไม่ต้องอธิบายก็ได้ ใช้ชีวิตไปก็พอ\nเรียบง่าย แต่แฝงพลังมาก\n\nถ้าให้เปรียบเทียบเป็นภาพ:\nคุณยืนอยู่กลางจักรวาลอันไร้คำตอบ แล้วยักไหล่เบาๆ ก่อนเดินต่อไป—แบบมีสไตล์\n\n#siamstr",
"sig": "d0749d8f0b2ef0796d9cca4f5cdcafdc26f1f73fd9da6b14327c45d939c9bfbe0a2ae55a26bceb9eedb8ad042caf6f2be9772fda1da9c98054fc3f9117fc5e87"
}