Why Nostr? What is Njump?
2025-03-27 05:12:23

LearnBN on Nostr: เสริมเติมแต่ง เนื้่อหาจาก RightTech ...

เสริมเติมแต่ง เนื้่อหาจาก RightTech ep.4: เรื่อง Bitcoin wallet

เนื่องจากพี่อาร์มแนะนำพวกเรื่องของการเลือกแบบตาม platform หรือ OS ไปแล้ว วันนี้ผมมาเติมให้ในส่วนของการเลือกตามวิธีการเก็บ key ครับผม

1. กระเป๋าประเภทสร้างคู่กุญแจแบบอิสระ
ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกันก่อนดีกว่าว่า bitcoin wallet หรือ กระเป๋าเก็บบิตคอยน์นั้นคืออะไร โดยสิ่งที่คนทั่ว ๆ ไป เรียกว่ากระเป๋าเก็บบิตคอยน์นั้น จริง ๆ แล้วที่เก็บอยู่ภายในนั้นมีเพียงแค่กุญแจเท่านั้น โดยกุญแจเหล่านี้เชื่อมโยงกับบิตคอยน์ที่บันทึกไว้ในบล็อกเชน โดยการพิสูจน์ต่อโหนดบิตคอยน์ว่าคุณควบคุมคีย์ คุณสามารถใช้จ่ายบิตคอยน์ที่เชื่อมโยงได้ ซึ่งแตกต่างกับกระเป๋าเงินที่เราเข้าใจโดยทั่วไปว่าสามารถเก็บเงินสดลงไปในนั้นได้

กระเป๋าเก็บบิตคอยน์โดยทั่วไปนั้นจะมีทั้ง public key เพื่อใช้ในการสร้าง address และ private key สำหรับสร้างลายเซ็นเพื่ออนุมัติการจ่ายบิตคอยน์ หรืออีกประเภทหนึ่งคือประเภทที่มีเฉพาะ public key ในแอพกระเป๋าเก็บบิตคอยน์ โดยเมื่อต้องการใช้บิตคอยน์จะทำงานคู่กับอุปกรณ์ภายนอก เช่น อุปกรณ์ลงลายมือชื่อฮาร์ดแวร์หรือกระเป๋าเงินอื่นในแผนการลงลายมือชื่อหลายรายการ (hardware wallet หรือพวก multisig)

เป็นไปได้ที่แอปพลิเคชันกระเป๋าเงินจะสร้างคู่กุญแจของกระเป๋าเงินแต่ละคู่กุญแจอย่างอิสระก่อนที่จะใช้ในภายหลัง ดังที่แสดงในรูปภาพด้านล่างนี้ แอปพลิเคชันกระเป๋าเงินบิตคอยน์ทั้งหมดในยุคแรกทำเช่นนี้ แต่ต้องให้ผู้ใช้สำรองฐานข้อมูลกระเป๋าเงินทุกครั้งที่พวกเขาสร้างและกระจายคู่กุญแจใหม่ ซึ่งอาจเกิดขึ้นบ่อยเท่ากับทุกครั้งที่สร้าง address ใหม่เพื่อรับการชำระเงินใหม่ การล้มเหลวในการสำรองฐานข้อมูลกระเป๋าเงินในเวลาที่เหมาะสมจะทำให้ผู้ใช้สูญเสียการเข้าถึงเงินทุนที่ได้รับจากกุญแจที่ยังไม่ได้สำรอง

สำหรับกุญแจที่สร้างอย่างอิสระแต่ละกุญแจ ผู้ใช้จะต้องสำรองประมาณ 32 ไบต์ บวกค่าใช้จ่ายทั่วไป ผู้ใช้และแอปพลิเคชันกระเป๋าเงินบางรายพยายามลดปริมาณข้อมูลที่ต้องสำรองโดยใช้เพียงกุญแจเดียว แม้ว่าจะสามารถทำได้อย่างปลอดภัย แต่ก็ลดความเป็นส่วนตัวของผู้ใช้และบุคคลที่พวกเขาทำธุรกรรมด้วยอย่างมาก บุคคลที่ให้คุณค่ากับความเป็นส่วนตัวของตนเองและเพื่อนร่วมธุรกรรมสร้างคู่กุญแจใหม่สำหรับแต่ละธุรกรรม ซึ่งทำให้เกิดฐานข้อมูลกระเป๋าเงินที่สามารถสำรองได้อย่างสมเหตุสมผลเฉพาะโดยใช้สื่อดิจิทัลเท่านั้น



2. กระเป๋าเก็บบิตคอยน์ประเภทสร้างกุญแจแบบกำหนดได้ (Deterministic Key)

ฟังก์ชันแฮชจะสร้างเอาต์พุตเดิมเสมอเมื่อรับอินพุตเดิม แต่ถ้าอินพุตเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อย เอาต์พุตจะแตกต่างกัน หากฟังก์ชันมีความปลอดภัยทางการเข้ารหัส จะไม่มีใครสามารถคาดเดาเอาต์พุตใหม่ได้ เว้นเสียแต่ว่าพวกเขารู้อินพุตใหม่

สิ่งนี้สามารถช่วยให้เราสามารถนำค่าหนึ่งค่าแปลงไปเป็นอีกค่า ยิ่งไปกว่านั้น การใช้ฟังก์ชันแฮชเดิมกับอินพุตเดิม (seed) จะสร้างค่าใหม่ได้:
```
# Collect some entropy (randomness)
$ dd if=/dev/random count=1 status=none | sha256sum
f1cc3bc03ef51cb43ee7844460fa5049e779e7425a6349c8e89dfbb0fd97bb73 -
# Set our seed to the random value
$ seed=f1cc3bc03ef51cb43ee7844460fa5049e779e7425a6349c8e89dfbb0fd97bb73
# Deterministically generate derived values
$ for i in {0..2} ; do echo "$seed + $i" | sha256sum ; done
50b18e0bd9508310b8f699bad425efdf67d668cb2462b909fdb6b9bd2437beb3 -
a965dbcd901a9e3d66af11759e64a58d0ed5c6863e901dfda43adcd5f8c744f3 -
19580c97eb9048599f069472744e51ab2213f687d4720b0efc5bb344d624c3aa -
```
หากใช้ค่าอนุพันธ์เป็น private key ของเรา เราสามารถสร้างคีย์ส่วนตัวเหล่านั้นได้อย่างแน่นอนโดยใช้ seed กับอัลกอริทึมที่เราใช้ก่อนหน้า ผู้ใช้การสร้างกุญแจแบบกำหนดได้สามารถสำรองกุญแจทุกดอกในกระเป๋าเงินของตนโดยเพียงบันทึก seed และการอ้างอิงถึงอัลกอริทึมแบบกำหนดได้ที่พวกเขาใช้ ตัวอย่างเช่น แม้ว่าอลิซมีบิตคอยน์ 1 ล้านที่ได้รับจาก 1 ล้าน address ที่แตกต่างกัน สิ่งที่เธอต้องสำรองเพื่อกู้คืนการเข้าถึงบิตคอยน์เหล่านั้นในภายหลังคือ:
```
f1cc 3bc0 3ef5 1cb4 3ee7 8444 60fa 5049
e779 e742 5a63 49c8 e89d fbb0 fd97 bb73
```
แผนภาพตรรกะของการสร้างกุญแจแบบกำหนดได้แบบเรียงลำดับขั้นพื้นฐานแสดงในรูปภาพด้านล่างนี้ อย่างไรก็ตาม แอปพลิเคชันกระเป๋าเงินสมัยใหม่มีวิธีที่ชาญฉลาดมากขึ้นในการทำสิ่งนี้ ซึ่งช่วยให้ public key สามารถสร้างแยกจาก private key ที่เกี่ยวข้อง ทำให้เป็นไปได้ที่จะเก็บ private key อย่างปลอดภัยมากกว่า public key



3. การสร้างกุญแจแบบลำดับชั้นและกำหนดค่าได้ (HD Key Generation - BIP32)

วอลเล็ตบิตคอยน์สมัยใหม่ทั้งหมดที่เรารู้จักใช้การสร้างกุญแจแบบลำดับชั้นและกำหนดค่าได้ (HD) เป็นค่าเริ่มต้น มาตรฐานนี้ ซึ่งกำหนดไว้ใน BIP32 ใช้การสร้างกุญแจแบบกำหนดค่าได้และการดึง public child key แบบเลือกได้ ด้วยอัลกอริทึมที่สร้าง tree ของกุญแจ ใน tree นี้ กุญแจใด ๆ สามารถเป็นพ่อแม่ของชุด child key และ child key ใด ๆ ก็สามารถเป็นพ่อแม่ของชุด child key อื่น ไม่มีขีดจำกัดตายตัวในความลึกของ tree โครงสร้าง tree นี้แสดงให้เห็นในวอลเล็ต HD: tree ของกุญแจที่สร้างมาจาก seed เดียว


โครงสร้างแบบ tree สามารถใช้แสดงความหมายทางการจัดการเพิ่มเติม เช่น เมื่อกิ่งย่อยของกุญแจเฉพาะใช้สำหรับรับการชำระเงินขาเข้า และอีกกิ่งหนึ่งใช้สำหรับรับเงินทอนจากการชำระเงินขาออก กิ่งของกุญแจยังสามารถใช้ในบริบทองค์กร โดยจัดสรรกิ่งที่แตกต่างกันให้กับแผนก บริษัทในเครือ หน้าที่เฉพาะ หรือหมวดหมู่การบัญชี เป็นต้น

#siamstr #righttech
Author Public Key
npub10yqgu7q6mmrk0nywywd4x0kukx029cnqly5p4yf9ay6zthavjw2syrhcl3