##
เคยถามตัวเองหรือไม่ครับ ว่าเหตุใดเราจึงเกิดมา ? บางคนเกิดมาพร้อมฐานะที่ร่ำรวย บางคนเกิดมาพร้อมความยากจน บางคนเกิดมาด้วยความไม่สมบูรณ์ทางร่างกาย
เชื่อว่าเราพยายามหาคำตอบนี้ไม่รู้กี่ครั้ง หรือบางคนอาจใช่เวลาแทบจะทั้งชีวิตเพื่อหาคำตอบ
ขอชวนเพื่อนคิดแบบเป็นเหตุ เป็นผล ด้วยวิธีการแทนคำแบบนี้ครับ
ถ้า-ผล-เพราะ-เหตุ
ถ้า-วันนี้เรารู้สึกง่วง-เพราะ-เมื่อวานเรานอนดึก ถ้า-วันนี้เราตัวเหม็น-เพราะ-วันนี้เรายังไม่ได้อาบน้ำ ถ้า-เราหิว-เพราะ-เรายังไม่ได้ทานข้าว ถ้า-เรามีความสุข-เพราะ-เราได้รับในสิ่งที่ถูกใจ
ลองคิดต่อว่าเมื่อเรารู้เหตุของผลนั้นเพื่ออะไร
- เรียนรู้มันและปรับปรุง
- รู้เฉย ๆ ก็แค่อยากรู้
แต่เราไม่สามารถแก้ไขผลที่ได้เกิดขึ้นมาแล้ว เช่น ตอนนี้เราหิว เราคงแก้ปัจจุบันไม่ได้เสียแล้วเพราะหิวไปแล้ว แต่เราสามารถทำให้อนาคตหายหิวได้ด้วยการไปกินข้าว กินเนื้อ … ซึ่งเป็นการทำเหตุใหม่ให้เกิดเพื่อหวังผลในอนาคต แต่อย่าลืมเสียว่าเราแก้ผลที่เกิดแล้วในปัจจุบันไม่ได้
1 ผลจากหลายเหตุ
ขอยกตัวอย่างเพิ่ม มีชาวนาจะปลูกข้าวเพื่อให้ได้ผลที่ชาวนาต้องการคือ ข้าวเปลือก ดังนั้นชาวนาจึงต้องทำเหตุใดบ้างให้ได้ผลตามที่ต้องการ
- เมล็ดพันธุ์ข้าวต้องทนต่อภูมิศาสตร์ที่ปลูก
- นาที่ปลูกต้องมีสารอาหารเพียงพอ
- บริเวณที่ปลูกต้องมีแหล่งน้ำที่สามารถผันน้ำเข้านาได้
- ฤดูการที่ปลูกต้องเอื้ออำนวย เช่น นาปีก็จะมีรอบการปลูกการเก็บเกี่ยว
สังเกตได้ว่าเหตุมีมากกว่าหนึ่งอย่างที่ทำให้เกิดผลคือข้าวเปลือก และมีเหตุอื่น ๆ ที่จะกระทบต่อผลผลิตของข้าวและไม่สามารถควบคุมได้อีกด้วย
1 เหตุเกิดหลายผล
แต่ไม่ได้มีแค่เหตุหลายเหตุทำให้เกิดผลสิ่งเดียวในทางกลับกัน มีเหตุ เหตุเดียวแต่ทำให้เกิดผลมากกว่า 1 ประการก็ได้ เช่น การกินยาแอสไพริน (เหตุ) เพื่อบรรเทาอาการปวด (ผลที่ 1) ซึ่งเป็นผลที่เราต้องการ แต่ก็ทำให้เกิดผลข้างเคียงคือทำให้เลือดแข็งตัวได้ยาก (ผลที่ 2)
ความไม่ซื่อตรงต่อเหตุและผล
ปรกติเราจะนึกไม่ออกแต่ถ้าบอกว่าเราไปไหว้พระ ไหว้เทพเทวดา เพื่อขอให้เรามีสุขภาพแข็งแรง ร่ำรวย ลองมามองมุมของเหตุผลดูบ้างโดยวิธีการกลับกับข้างต้นคือเอาเหตุขึ้นก่อน
เราจะ-ทำเหตุ-เพื่อ-ผล เราจะ-ออกกำลังกาย-เพื่อ-ให้ร่างกายแข็งแรง เราจะ-ตั้งใจทำงาน-เพื่อ-ให้ผลงานออกมาดี เราจะ-ไปขับถ่าย-เพื่อ-ให้หายปวดท้องขี้
แต่ความไม่ซื่อตรงต่อเหตุผลจะเป็นแบบนี้ เราจะ-ไหว้พระ ไหว้เทวดา-เพื่อให้ร่างกายแข็งแรง ! เราจะ-ขอพรจากพระ เทวดา-เพื่อให้ร่ำรวย ! เราจะ-ขอเทวดา-เพื่อให้หายปวดท้องขี้ !
แต่มองอีกมุมได้แบบนี้
เราจะ-ไหว้พระ ไหว้เทวดา-เพื่อทำให้เรามีกำลังใจไปออกกำลังกายให้ร่างกายแข็งแรง เราจะ-ระลึกถึงคุณความดีขอพระ เทวดา-เพื่อให้มีกำลังใจในการทำมาหากิน เราจะ-ขอแรงใจจากเทวดา-เพื่อให้สามารถอั้นขี้ได้ เช่น รถติดและเราต้องขับรถหรือไปไหนก็ไม่ได้
ย้อนกลับไปที่คำถามว่าเหตุใดเราจึงเกิดมา ?
ถ้าเรารู้คำตอบเราจะทำอย่างไร อย่าลืมเสียว่าเราไม่สามารถแก้ไขอดีตได้ ทำได้เพียงแค่เรียนรู้เพื่อทำเหตุในปัจจุบันให้ดีเพื่อผลในอนาคตจะดีตาม แต่จะจำเป็นจริง ๆ หรือที่จะต้องรู้เหตุของการเกิดก่อนจึงจะทำเหตุปัจุบันให้ดีได้… จำเป็นต้องรู้เหตุที่เกิดจริง ๆ หรือไม่ หรือสามารถทำเหตุปัจจุบันเพื่อผลที่ดีในอนาคตได้เลย โดยทำให้เป็นไปตามเหตุผลที่ตรงไปตรงมา
#siamstr